سوابق و پیشینه اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام

حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در حکمی رئیس، دبیر و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را برای یک دوره پنج‌ساله منصوب کردند.

اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در دوسته حقوقی و حقیقی تعریف می شوند، که در این گزارش شرح حال و سوابقی از عملکرد این افراد ارائه می شود.

رئیس قوه مجریه: حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان، پیش از این مسئولیتهای دیگری چون ریاست دولت یازدهم، دبیری شورای عالی امنیت ملی طی سالهای 1368 تا 1384 ، ریاست تیم هسته‌ای و مذاکره ‌کننده ارشد ایران با سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس درباره برنامه هسته‌ای ایران، عضویت در عضو شورای عالی امنیت ملی به نمایندگی از مقام معظم رهبری طی سالهای 1368 تا 1392، ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، طی سالهای 1371 تا 1392 و سابقه پنج دوره نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روحانی اولین رئیس جمهور کشورمان است که بعد از انقلاب اسلامی، با رئیس جمهور آمریکا، ارتباط برقرار نمود. این ارتباط با باراک اوباما و از طریق مکالمه تلفنی صورت گرفت.

همچنین او اولین رئیس جمهور ایران است که بعد از انقلاب اسلامی با نخست وزیر انگلیس، دیوید کامرون، به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی انگلستان دیدار کرد.

رئیس قوه مقننه، علی لاریجانی رئیس مجلس دهم، پیش از این مسئولیت‌های دیگری چون، ریاست سازمان صدا و سیما، را بر عهده داشته و مدتی هم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور بوده است.

لاریجانی در سال 1370 به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شد و تا سال 1372 در این وزارتخانه ماند. سپس در سال 1373 با حکم مقام معظم رهبری به عنوان رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران منصوب شد و تا سال 1383 به مدت 10 سال مدیریت این سازمان را به عهده داشت.

وی در فاصله سال‌های 1361 تا 1370 سمت‌هایی چون معاونت وزارت کار و امور اجتماعی، معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن، معاونت وزارت سپاه و جانشین ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عهده گرفت.

رئیس قوه قضائیه: صادق آملی لاریجانی، علاوه بر ریاست قوه قضائیه، رئیس هیئت امنای دانشگاه امام صادق(ع) است، پیش از این به‌عنوان فقیه، عضو شورای نگهبان بوده‌است.

آیت الله لاریجانی با به‌پایان‌ بردن دروس سطح، به درس خارجِ پدر خود، آیت الله هاشم آملی و نیز آیت الله وحید خراسانی رفت و سال‌ها از محضر آنان بهره برد. او در بخش علوم عقلی نیز در درس اسفار آیت الله عبدالله جوادی آملی و آیت الله حسن حسن‌زاده آملی حاضر شد.

آیت الله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، رئیس مجلس خبرگان رهبری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و امام جمعه موقت تهران است.

آیت الله جنتی از دوره اول شورای نگهبان در سال 1359 به‌عنوان عضو فقهای این نهاد منصوب شد و از سال 1371 دبیری شورا را برعهده داشته‌است.

او با عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، به برنامه‌ریزی هماهنگ برای برپایی راهپیمایی‌ها، نوشتن اعلامیه‌ها و ارتباط با دیگر مراکز مرتبط با نهضت امام خمینی (ره)ـ همانند جامعه روحانیت مبارز ـ می‌پرداخت.

محمد مؤمن، مشهور به آیت‌الله محمد مؤمن، از فقهای شورای نگهبان و عضو مجلس خبرگان رهبری است.

آیت‌الله مؤمن قبل از پیروزی انقلاب، با پیروی از امام خمینی(ره) و عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در مبارزات علیه حکومت محمدرضا پهلوی نقش داشت و این فعالیت‌ها به تبعید او و 24 تن از اعضای جامعه مدرسین انجامید.

حجت الاسلام مهدی شب‌زنده‌دار جهرمی، از اعضای شورای نگهبان و از اساتید مطرح درس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم است. او مدیر مؤسسه بقیةالله است که به صورت تخصصی درجهت پرورش طلاب در رشتهٔ فقه و اصول فعالیت دارد.

حجت الاسلام شب‌زنده دار عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و عضو سابق شورای عالی حوزه بوده و اینک نمایندگی شورای عالی حوزه در هیئت امنای مرکز جهانی علوم اسلامی و سازمان مدارس خارج از کشور و نیز عضویت در مجمع مشورتی فقهی شورای نگهبان را بر عهده دارد.

آیت الله هاشمی شاهرودی، عضو فقیه شورای نگهبان، نائب رئیس دوم مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است. همچنین وی با حکم رهبر انقلاب اسلامی ایران، رئیس مؤسسهٔ «دایرةالمعارف فقه اسلامی بر طبق مذهب اهل بیت» است.

وی سابقه ریاست قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران از سال 1378 تا 1388 و ریاست مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق را نیز دارد. وی امروز طی حکمی از سوی رهبر انقلاب اسلامی به عنوان رئیس تشخیص مصلحت منصوب شد.

محمدرضا مدرسی‌یزدی، معروف به مدرّسی یزدی، از فقهای شورای نگهبان در دو دوره اخیر است. از سوابق وی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، سی سال تدریس در حوزه علمیه قم (هفده سال درس خارج فقه و اصول)، مدرس دانشگاه و عضو هیئت امناء بنیاد ملی نخبگان است.

آیت الله محمد یزدی، عضو شورای نگهبان، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه است. وی از سال 68 تا 78 ریاست قوه قضایئه را بر عهده داشته است.

آیت الله یزدی در هفدهمین اجلاس مجلس خبرگان رهبری که 19 اسفند 1393 در تهران برگزار شد با اکثریت آرای اعضا به ریاست این مجلس رسید.

از میان شخصیتهای حقیقی آیت اللههاشمی شاهرودی و آیت الله جنتی، هم جضور دارند که به دلیل اینکه پیش از میان به سوابق آنها اشاره شد، در این قسمت به سوابق سایر افراد پرداخته می شود.

آیت الله امینی نجف‌آبادی، تا سال 1384 امام جمعه موقت قم بود، بعد از دورهٔ اول تا سوم مجلس خبرگان رهبری نمایندگی استان چهارمحال و بختیاری را برعهده داشت. وی عضو پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه تهران است.

آیت الله موحدی کرمانی، نایب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری و دبیرکل جامعه روحانیت مبارز است. وی تا سال 1384 دارای سمت نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران بود.

آیت‌الله محمدعلی موحدی کرمانی در پی درگذشت آیت الله مهدوی کنی، در تاریخ 11 آذر 1393 به اتفاق آرای اعضا، به عنوان دبیرکل جامعه روحانیت مبارز انتخاب شد. وی با حکم رهبر انقلاب در سال 1391 به عنوان امام جمعه موقت جدید تهران منصوب شد.

موحدی کرمانی از مؤسسین جامعه روحانیت مبارز تهران به شمار می‌رود که از ابتدا تاکنون به عنوان یکی از اعضای شورای مرکزی فعالیت داشته است. وی بعد از انقلاب، در حزب جمهوری اسلامی به عنوان عضو شورای مرکزی و عضو داوری این حزب حضور داشته است.

حجت الاسلام، علی‌اکبر جمشیدی معروف به ناطق نوری، رئیس سابق دفتر بازرسی رهبر انقلاب است. وی در دوره‌های اول، سوم، چهارم و پنجم نماینده و دوره‌های چهارم و پنجم رئیس مجلس شورای اسلامی بوده است.

ناطق نوری نمایندگی امام خمینی (ره) در جهاد سازندگی بوده است. او همچنین عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی است.

ناطق‌نوری در سال 1377 با ابتکار خود، بین المجالس کشورهای اسلامی را تأسیس کرد و هم‌ اکنون ریاست اتحادیه بین المجالس را بر عهده دارد و هر دو سال یکبار به همراه رئیس مجلس به این اجلاس می‌رود و از سخنرانان اصلی این اجلاس به شمار می‌آید.

شیخ حسن صانعی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و سرپرست بنیاد پانزده خرداد است. او برادر یوسف صانعی است و دارای دو فرزند به نام‌های محی الدین صانعی و محسن صانعی می‌باشد.

در تاریخ 23 مرداد ماه سال 1396 ازسوی رهبر معظم انقلاب به مدت 5 سال به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.

غلامحسین محسنی اژه‌ای، سمت هایی چون دادستان دادگاه ویژه روحانیت، وزیر اطلاعات در دولت نهم و دادستان کل کشور را در اختیار داشته و هم اکنون معاون اول قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران است.

آیت الله مجتهد شبستری، امام جمعه سابق تبریز و نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی بود. وی نمایندهٔ مردم استان آذربایجان شرقی و سخنگوی کمیسیون تحقیق مجلس خبرگان رهبری در دورهٔ چهارم است. او در دوره‌های اول، دوم و سوم نیز نمایندهٔ مجلس خبرگان رهبری بوده و چهار دوره، نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی از تهران نیز بوده‌است. آیت الله شبستری عضو شورای مرکزی جامعهٔ روحانیت مبارز تهران نیز است که بارها توسط نیروهای امنیتی ساواک دستگیر و بازداشت شده بودند.

حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی، دومین متولی آستان قدس رضوی است، رئیسی در محله نوغان مشهد متولد شد. او فعالیت قضایی خود را در 20 سالگی به عنوان دادستان کرج آغاز کرد و بعدتر دادستانی همدان را نیز به طور همزمان بر عهده گرفت. در سال ۱۳۶۴ به تهران منتقل شد و جانشین دادستان این شهر شد.

رئیسی از سال 1385 نماینده خراسان جنوبی و عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان و از سال 1376 عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز است. وی پیش از آستان قدس، تولیت امامزاده صالح را بر عهده داشت.

آیت الله درّی نجف‌آبادی، نماینده ولی فقیه در استان مرکزی و امام جمعه اراک و نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری است.

وی نماینده مجلس دوم، مجلس چهارم و مجلس پنجم شورای اسلامی، نماینده مجلس خبرگان رهبری و برای مدتی وزیر اطلاعات و نیز دادستان کل کشور بود. از دیگر سمت‌های او دبیر کل گزینش کشور و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و امامت جمعه موقت شهر ری بوده‌ است.

آیت الله محمّدی‌عراقی، از شاگردان مدرسه علمیه آیات شهید بهشتی و علی قدوسی است که دوره عمومی دروس و رشته های تخصصی فلسفه و علوم قرآنی و همچنین دروس سطح حوزه را نزد آیات عظام و حجج اسلام آقایان مشکینی، خزعلی، احمدی میانجی، جنتی، حرم پناهی و آدینه وند تلمذ نموده و سپس برای گذراندن سطوح عالی حوزه و دروس خارج و علوم روز محضر حضرات آیات میلانی، علامه طباطبائی، جوادی آملی، میرزا علی آقا فلسفی، مصباح یزدی، حسن زاده آملی، حاج آقا مجتبی تهرانی، شهیدان بهشتی و قدوسی، امینی نجف آبادی و مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) شرفیاب شده و کسب فیض نموده اند.

حجت الاسلام مجید انصاری، دبیر اجرایی تشکل سیاسی اصلاح طلب مجمع روحانیون مبارز و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است، او معاون پارلمانی سابق و معاون حقوقی سابق رئیس جمهور ایران است. وی سابقه عضویت همزمان در سه نهاد مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام را دارد.

حجت الاسلام غلامرضا مصباحی‌مقدم، در سال 1330 در مشهد متولد شد، وی همزمان با اوج گرفتن انقلاب اسلامی به طور گسترده در راهپیمایی‌های مردمی علیه دودمان پهلوی حضور یافت. درباره دیگر مبارزات وی در آن دوران می‌توان به حضور در درگیری‌های طلاب با ساواک و نیروهای گارد شاهنشاهی در 19 دیماه سال 1356 در مدرسه فیضیه قم اشاره کرد. همین فعالیت‌های انقلابی موجب شد تا دو بار به دستگاه اطلاعاتی رژیم پهلوی (ساواک) احضار شود که یکبار آن در شهر قم بوده و بار دوم در گچساران احضار شده است.

وی در سال 1362 در رشته اقتصاد کارشناسی ارشد گرفته و سه سال بعد به عضویت شورای عالی آموزش و پرورش درآمد که این عضویت تاکنون ادامه دارد. ریاست مرکز تحقیقات اسلامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین ریاست گروه اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در قم را می‌توان از دیگر فعالیت‌های علمی مصباحی مقدم در دهه 60 ذکر کرد.

غلامرضا آقازاده، وی وزیر نفت ایران از سال 1364 تا 1376 و از سال 1376 تا 1388 رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و معاون رئیس‌جمهور ایران بود. وی در تیر 1388 از این مقام استعفا کرد..

آقازاده در سال 1349 لیسانس ریاضی و در سال 1354 لیسانس مهندسی کامپیوتر از دانشگاه تهران اخذ کرد. او برای تحصیلات تکمیلی به آمریکا رفت، اما در سال 1357 همزمان با وقایع انقلاب در ایران، به کشور بازگشت و بر ضد شاه فعالیت کرد. وی یکی از اعضای فعال حزب جمهوری اسلامی بود. او در سال ۱۳۵۸ مدیر داخلی روزنامه جمهوری اسلامی شد.

علی آقامحمّدی، معاون نظارت و هماهنگی در سیاست‌های اقتصادی معاون اول رئیس‌جمهور بود. وی در زمان تصدی ریاست سازمان صدا و سیما توسط علی لاریجانی رئیس بخش خبر سیما بوده است همچنین فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه گسترش خصوصی سازی در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران داشته است.

محمود احمدی‌نژاد، ششمین رئیس‌جمهور کشورمان از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ بود. وی همچنین از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ اولین استاندار اردبیل و از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ پنجاه و سومین شهردار تهران بود.

در سال ۱۳۵۴ برای تحصیل در مهندسی راه و ساختمان وارد دانشگاه علم و صنعت شد. پس از انقلاب ، به عنوان نماینده علم و صنعت در جلسات انجمن‌های اسلامی دانشگاه‌ها شرکت می‌کرد. احمدی‌نژاد تحصیلات خود را در این دانشگاه تا اخذ دکترای مهندسی عمران ادامه داد و در ۱۳۶۸ به عضویت هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت درآمد. در دوران دهه شصت فرمانداری ماکو و خوی را بر عهده داشت. در ۱۳۷۲ به عنوان اولین استاندار اردبیل منصوب شد و تا ۱۳۷۶ این سمت را بر عهده داشت.

از جمله اقدامات احمدی‌نژاد در دورهٔ ریاست جمهوری، اجرای طرح تحول اقتصادی بود که طبق آن سوخت سهمیه‌بندی شد، و یارانه‌های سوخت، آب، برق و مواد غذایی تدریجاً حذف، و به طور نقدی به مردم پرداخت شد. از دیگر اقدامات او پروژهٔ مسکن مهر به منظور خانه‌دار کردن خانواده‌های کم درآمد بود.

در دورهٔ ریاست جمهوری او روابط با کشورهای در حال توسعه بر کشورهای توسعه یافته اولویت یافت و برنامهٔ هسته‌ای ایران با وجود فشارهای بین‌المللی که منجر به اعمال تحریم‌های اقتصادی شورای امنیت، آمریکا و اروپا علیه ایران شد، به پیش برده شد.

محمّدجواد ایروانی، محمدجواد ایروانی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است. او از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، وزیر اقتصاد بود.

او رئیس‌ اداره‌ امور ارزی شعب‌ بانک ملت‌ و مسئول ادغام‌ اموربین‌الملل‌ ده‌ بانک‌ است.

محمّدرضا باهنر، مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی (علی لاریجانی)، دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام است. وی دانش‌آموخته کارشناسی معماری از دانشگاه علم و صنعت و کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی اقتصادی از دانشگاه علامه طباطبایی است. باهنر نماینده مجلس شورای اسلامی در دوره‌های دوم، سوم، چهارم، پنجم، هفتم و هشتم و نهم بوده‌ است و ریاست فراکسیون اکثریت مجلس پنجم و عضو هیئت رئیسهٔ مجالس چهارم، پنجم، هفتم، هشتم و نهم و نیابت رئیس مجالس هفتم و هشتم و نهم را بر عهده داشته است.

احمد توکّلی، رئیس پیشینِ مرکز پژوهش‌های مجلس و نماینده سابق